Μιλώντας στο γιο μου για την ηθική και την ελευθερία

Παρ' όλο που δεν μπορούμε να επιλέγουμε αυτό που μας συμβαίνει, μπορούμε αντιθέτως να επιλέξουμε να εναντιωθούμε σε αυτό που μας συμβαίνει
Φερνάντο Σαβατέρ

«Ελευθερία; Μα για ποια ελευθερία μου μιλάς; Πώς γίνεται να είμαστε ελεύθεροι, όταν μας πιπιλίζουν το μυαλό από την τηλεόραση, όταν οι κυβερνήτες μας εξαπατούν και μας χειραγωγούν, όταν οι τρομοκράτες μας απειλούν, όταν τα ναρκωτικά μας κάνουν σκλάβους και όταν επιπλέον μου λείπουν τα χρήματα για να αγοράσω μια μηχανή που θέλω;»
Αν προσέξεις λιγάκι, θα δεις ότι αυτοί που μιλάνε έτσι μοιάζει να παραπονιούνται αλλά στην πραγματικότητα είναι πολύ ικανοποιημένοι γνωρίζοντας ότι δεν είναι ελεύθεροι. Στο βάθος σκέφτονται: «Ουφ! Μεγάλο βάρος βγάλαμε από πάνω μας! Καθώς δεν είμαστε ελεύθεροι, δεν μπορούμε να φταίμε για τίποτε απ’ ό,τι μας συμβαίνει…»…

Και συνεχίζει λέγοντας:
Μπορεί κάποιος να θεωρεί ότι είναι καλύτερο που δεν υπάρχει ελευθερία, για να μην παραδεχτεί πως ελεύθερα προτιμάει το πιο εύκολο: αντί π.χ. να συγκρουστεί με σθεναρά με έναν τύραννο, να γλείψει την μπότα που του πατάει το λαιμό. Αλλά μέσα μας κάτι επιμένει να μας λέει: «Αν εσύ ήθελες…» 

 ''..η ηθική δεν είναι τίποτα άλλο από τη λογική προσπάθεια να εξακριβώσεις πώς θα ζήσεις καλύτερα..''

''Υπευθυνότητα είναι να ξέρω ότι κάθε πράξη μου με δομεί, με καθορίζει, με ανακαλύπτει. Επιλέγοντας αυτό που θέλω να κάνω, μεταμορφώνομαι σιγά σιγά. .''

«Τι δεν είναι αυτό το βιβλίο: δεν είναι εγχειρίδιο Hθικής για μαθητές λυκείου, δεν περιέχει πληροφορίες για τους σπουδαιότερους συγγραφείς και τις σημαντικότερες τάσεις της ηθικής θεωρίας μέσα στους αιώνες, ούτε πρόκειται για συνταγολόγιο ηθικοπλαστικών απαντήσεων στα καθημερινά προβλήματα που βρίσκει κανείς στις εφημερίδες και συναντά στο δρόμο... Αυτό το βιβλίο είναι ένα βιβλίο!

Προσωπικό και υποκειμενικό, όπως η σχέση που ενώνει έναν πατέρα με το γιο του• οικουμενικό, όπως η σχέση γονιού και παιδιού, η πιο συχνή και αναπόφευκτη απ’ όλες τις σχέσεις.
(από το οπισθόφυλλο) 

Είναι σχεδιασμένο και γραμμένο για να το διαβάζουν οι έφηβοι: πιθανόν να έχει να διδάξει πολύ λίγα στους δασκάλους τους. Στόχος του δεν είναι να κατασκευάσει πολίτες που να σκέφτονται «καλά» (και βέβαια, σε καμιά περίπτωση πολίτες που να σκέφτονται άσχημα), αλλά να ενθαρρύνει την εξέλιξή τους σε ανθρώπους που θα σκέφτονται ελεύθερα».
από το σημείωμα του συγγραφέα