Κυριακή 1 Ιουνίου 2014

Οικογένεια, μαζί αλλά αλλιώτικα (Ν)





[...]

Στην προηγούμενη συνάντησή μας με τους Μπράις είχαμε δουλέψει σκληρά παίρνοντας συχνά την πρωτοβουλία και διευθύνοντας τη συνέντευξη. Τώρα αλλάζαμε ξαφνικά  στάση, απαιτούσαμε, χωρίς να το λέμε, να προβάλει ενντότερη την παρουσία της η οικογένεια, ν αρχίσουν τα μέλη της να μιλάνε ο ένας στον άλλο.

Αν συνεχίζαμε όπως πρώτα, με ερωτήσεις, βολιδοσκοπήσεις , ερμηνείες, θα δημιουργούσαμε ένα επικίνδυνο  προηγούμενο δείχνοντας ότι παίρνουμε εμείς την ευθύνη να προωθήσουμε την αλλαγή. Δεν θα ήταν καθόλου τίμια συμπεριφορά απέναντι στην οικογένεια. Έπρεπε οι Μπράις να καταλάβουν απ την αρχή πως η πρωτοβουλία τους, η βούληση να παλέψουν, ν αγωνιστούν, να πιέσουν και να προσπαθήσουν, αποτελούσε ουσιαστικό συντελεστή για την καλή έκβαση της θεραπείας. Έτσι, βγαίνοντας ο Καρλ κι εγώ απότο στίβο, τους αναγκάζαμε, αρκετά σκληρά μάλιστα, ν αρχίσουν πάλι τις διασυνδέσεις μεταξύ τους. Η αναμονή μας ήταν κάτι σοβαρό και σπουδαίο.

Δεν πιέζουν έτσι όλοι οι θεραπευτές την οικογένεια να ανακαλύψει τη δική της πρωτοβουλία. Μερικοί πιστεύουν πως ηθεραπεία αποτελεί μια διδασκαλία, και πως ο θεραπευτής οφέιλει, σαν τον παραδοσιακό δάσκαλο, να κατευθύνει, να προσδιορίζει, να εμβ αθύνει και να εξηγέι, μ ένα λόγο να διδάσκει, σίγουρος κατά κανόνα για το αντικείμενό του. 

Εμείς όμως έχουμε πειστεί, πως η επιτυχημένη θεραπεία δεν είναι κάτι που "εφαρμόζεται" στην οικογένεια ή στο άτομο. Για μας η θεραπεία συνδέεται  με τη διαδικασία της ωρίμανσης, που πραγματοποιείται με τρόπο φυσικό στη ζωή των ανθρώπων και στις οικογένειες. Πιστεύουμε πως όλοι χωρίς εξαίρεση έχουν τη βούληση και την ανάγκη να επεκτείνουν και να εμπεδώσουν την πείρα τους. Και πως η οικογένεια, που ζητάει να θεραπευτεί, δεν είναι παρά ένα σύστημα, στο οποίο η λειτουργία αυτή έχει πάθει εμπλοκή.  Η θεραπεία είναι "παράγοντας"  καταλυτικός, που ελπίζουμε να βοηθήσει την οικογένεια να ελευθερώσει τις δικές της δυνάμεις. Βασιζόμαστε λοιπόν πάρα πολύ στην πρωτοβουλία της, με την πεποίθηση, πως να τα μέλη της δε μπορέσουν ν ανακαλύψουν την ικανότητά τους ν αλλάξουν, η θεραπεία δε θα χει αποτελέσματα με κάποια διάρκεια. Σαν το γονιό, που μαθαίνει το παιδί του να εξυπηρετείται μόνο του, έτσι κι εμείς, απ το ξεκίνημα κιόλας, ακόμη και σ αυτήν την αρχική σύγκρουση για την πρωτοβουλία, σκεφτόμαστε το τέλος της θεραπείας και αφήνουμε να εννοηθεί πως η οικογένεια πρέπει να μάθει να βρίσκει τις δικές της λύσεις, να εξυπηρετείται μόνη της, να μάθει πρώτα απ΄ όλα καθένας να φροντίζει για τη μοίρα του στη ζωή. 

Προσπαθούμε επίσης σ αυτό το πρώτο στάδιο της θεραπείας, ν αποφεύγουμε κάθε επανάληψη της αρχικής συνεδρίας.

Σ εκείνη τη συνέντευξη πήραμε εμείς την πρωτοβουλία , συγκεντρώσαμε την προσοχή μας στη δομή της οικογένειας , στο πλέγμα των σχέσεων, που καθένας θα συμφωνήσει ότι δε θα δυσκολευόταν να τη μαντέψει. Μαζέψαμε πληροφορίες ζητώντας απ την οικογένεια να μας πει, τι γινόταν σπίτι. Τώρα επιμέναμε ν αρχίσουν τα μέλη της να συνδέονται και να τσακώνονται μπροστά μας. Μεγάλωναν φανερά οι απαιτήσεις μας. Ζητούσαμε να δούμε τις αλληλεπιδράσεις τους, όχι ν ακούσουμε γι αυτές . Κι αυτό μεγάλωνε τη συνηθισμένη τους ένταση, τους τρόμαζε, καθώς συλλογίζονταν τις κατοπινές συνέπειες απ την απαίτησή μας κι αναρωτιόντουσαν, αν θα τολμήσουν να μας φανερώσουν την πραγματική διεργασία των σχέσεών τους . Ζητούσαμε να δούμε ΄΄ο,τι κανείς δεν είχε δει ως τότε. πώς καβγάδιζαν, πώς ζούσαν. 

Αύγουστος Νάπιερ, Καρλ Χουίτεκερ

"Οικογένεια, μαζί αλλά αλλιώτικα" 
(εκδ. Κεδρος) 


Carl Whitaker

Augustus Napier



Δύο αναγνωρισμένοι διεθνώς οικογενειακοί θεραπευτές, ο Αύγουστος Νάπιερ και ο Καρλ Χουίτεκερ, σας καλούν στο γραφείο τους για να παρακολουθήσετε τη θεραπευτική περιπέτεια των Μπράις. Πρόκειται για μια συνηθισμένη οικογένεια που αποτελείται από τον πατέρα Ντέιβιντ, δικηγόρο, την Κάρολιν, νοικοκυρά, αποξενωμένη από τον άντρα της, εξοργισμένη με τα παιδιά τους, την Κλώντια, επαναστατημένη έφηβο στα πρόθυρα της αυτοκτονίας, τον νεαρό Ντόναλντ - "καλή είναι η οικογένειά μου, δε λέω, μόνο που... έχει τα χάλια της!" - και τη Λώρα, έξι χρονών, που καταλαβαίνει περισσότερα από τους μεγάλους.
Η οικογένεια σπαράζεται από ακατανόητες γι' αυτή δυνάμεις, που μολαταύτα είναι πολύ συνηθισμένες και απειλούν με διάλυση πολλές οικογένειες σήμερα. Οι θεραπευτές συμβουλεύουν και καθοδηγούν για την ανακάλυψη του κρυμμένου εχθρού και την εξουδετέρωσή του. Και, συχνά, ύστερα από μερικές συγκλονιστικές σκηνές του οικογενειακού δράματος, κλείνουν για μια στιγμή την αυλαία, για να μας εξηγήσουν επιστημονικά, μα απλά, καταστάσεις, διεργασίες και αντιδράσεις, αλλά και τους λόγους για την ανεπάρκεια της παλιάς, καθιερωμένης ψυχαναλυτικής θεραπευτικής μεθόδου.